(a Lydia Cabrera y a su negrita)
Y que yo me la llevé al río
creyendo que era mozuela,
pero tenía marido.
Fue la noche de Santiago
y casi por compromiso.
Se apagaron los faroles
y se encendieron los grillos.
En las últimas esquinas
toqué sus pechos dormidos,
y se me abrieron de pronto
como ramos de jacintos.
El almidón de su enagua
me sonaba en el oído,
como una pieza de seda
rasgada por diez cuchillos.
Sin luz de plata en sus copas
los árboles han crecido,
y un horizonte de perros
ladra muy lejos del río.
Pasadas las zarzamoras,
los juncos y los espinos,
bajo su mata de pelo
hice un hoyo sobre el limo.
Yo me quité la corbata.
Ella se quitó el vestido.
Yo el cinturón con revólver.
Ella sus cuatro corpiños.
Ni nardos ni caracolas
tienen el cutis tan fino,
ni los cristales con luna
relumbran con ese brillo.
Sus muslos se me escapaban
como peces sorprendidos,
la mitad llenos de lumbre,
la mitad llenos de frío.
Aquella noche corrí
el mejor de los caminos,
montado en potra de nácar
sin bridas y sin estribos.
No quiero decir, por hombre,
las cosas que ella me dijo.
La luz del entendimiento
me hace ser muy comedido.
Sucia de besos y arena
yo me la llevé del río.
Con el aire se batían
las espadas de los lirios.
Me porté como quien soy.
Como un gitano legítimo.
Le regalé un costurero
grande de raso pajizo,
y no quise enamorarme
porque teniendo marido
me dijo que era mozuela
cuando la llevaba al río.
Federico García Lorca - (Romancero Gitano, 1928)
THE UNFAITHFUL WIFE
... so I walked her down to the river.
I was really the first, she said
forgetting the fact of a husband.
On the night of the patron of Spain
I was merely trying to oblige.
As the streetlamps all went black and
crickets came afire.
When we reached the end of the sidewalk
I touched her breasts: sleeping.
They blossomed for me promptly,
no hyacinth so sweet.
The slip she wore, starched cotton,
hissed in my ear excitement.
As a piece of silk would, ripped to
ribbons by ten knives.
No silver catching the branches,
the trees loomed enormous.
And a skyline of hounds yowling
very far from the shore.
Passing the blackberry bushes,
passing the reeds and the bracken,
under her cover of hair I
scooped a hole in the clay.
I unfastened my necktie.
She unfastened her skirt.
I, my belt and revolver.
She, her petticoats - four.
Neither camellia, seashell
such delight to the finger.
Never a moon on water
shone as she did then.
Her thighs in my clutch, elusive
as bass you catch bare-handed.
Half, they were fire and splendor;
chilly as winter, half.
That night I went riding
the finest of all our journeys,
fast on a filly of pearl, that
never knew stirrup or curb!
I'm man enough not to be breathing
certain words she uttered.
I'm a clean straight-thinking fellow
with a decent tongue in love.
She was slubbered with kisses and sand
when I took her home from the river.
The air was a melee of sabers:
lilies raged at the wind.
I behaved like the man I am:
hundred-percent gypsy.
And presented her with a saffron
satiny case, de luxe.
But for falling in love? - not me!
She with a husband, yet
to say I was really the first
as I walked her down to the river!
Federico García Lorca - (Gypsy Ballads, 1928)
Translation by John Frederick Nims
THE UNFAITHFUL WIFE (Other translation)
So I took her to the river
thinking she was virgin,
but it seems she had a husband.
It was the night of Saint Iago,
and it almost was a duty.
The lamps went out,
the crickets lit up.
By the last street corners
I touched her sleeping breasts,
and they suddenly had opened
like the hyacinth petals.
The starch
of her slip crackled
in my ears like silk fragments
ripped apart by ten daggers.
The tree crowns
free of silver light are larger,
and a horizon, of dogs, howls
far away from the river.
Past the hawthorns,
the reeds, and the brambles,
below her dome of hair
I made a hollow in the sand.
I took off my tie.
She took of a garment.
I my belt with my revolver.
She four bodices.
Creamy tuberoses
or shells are not as smooth as
her skin was, or, in the moonlight,
crystals shining brilliantly.
Her thighs slipped from me
like fish that are startled,
one half full of fire,
one half full of coldness.
That night I galloped
on the best of roadways,
on a mare of nacre,
without stirrups, without bridle.
As a man I cannot tell you
the things she said to me.
The light of understanding
has made me most discreet.
Smeared with sand and kisses,
I took her from the river.
The blades of the lilies
were fighting with the air.
I behaved as what I am,
as a true gypsy.
I gave her a sewing basket,
big, with straw-coloured satin.
I did not want to love her,
for though she had a husband,
she said she was a virgin
when I took her to the river.
Federico García Lorca - (Gypsy Ballads, 1928)
Translation by A. S. Kline
LA MOGLIE INFEDELE
E io la portai al fiume
credendo che era ragazza,
e invece aveva marito.
Fu la notte di San Giacomo
e quasi per un impegno.
Si spegnevano i lampioni
e si accendevano i grilli.
Toccai alle ultime svolte
i suoi seni addormentati,
e si aprirono di colpo
come rami di giacinto.
L'amido della sottana
mi frusciava nelle orecchie,
come una pezza di seta
rotta da dieci coltelli.
Senza argento sulle cime
gli alberi sono cresciuti
e un orizzonte di cani
latra lontano dal fiume.
Superati i biancospini,
i rovi di more e i vinchi,
sotto la sua chioma sciolta
feci una buca nel limo.
lo mi tolsi la cravatta.
E lei si tolse il vestito.
lo la cinta e la pistola.
E lei quattro corpettini.
Né i nardi né le conchiglie
hanno la pelle più fine,
né i cristalli con la luna
splendono con quel brillio.
Le sue cosce mi sfuggivano
come pesci spaventati,
la metà pieni di fuoco,
la metà pieni di freddo.
Quella notte io percorsi
il migliore dei cammini,
su una candida puledra
senza staffe e senza briglie.
Non voglio dire, da uomo,
le cose che lei mi disse.
La luce della ragione
mi rende molto discreto.
Sporca di baci e di sabbia,
io la pottai via dal fiume.
Si battevano col vento
le sciabole dei giaggioli.
Agili da quello che sono.
Come un gitano legittimo.
Un cesto di raso giallo
le donai per il cucito,
e non volli innamorarmi
perché avendo già marito
mi disse che era ragazza
quando la portavo al fiume.
Federico García Lorca - (Ballate gitane, 1928)
AYAĞI KARINCALI
Yalnız bir kadın sanmıştım önce
Oysa kocasını aldatan biri
Irmağın orda buluştuk
Gece, Santiago gecesi,
Işıklar sönüp birer birer
Yanmaya durunca ateşböcekleri.
Son birikintisinde şehrin
Dokundum uykulu memelerine
Türkülü çiçeklerin dalları gibi
Göğsü gözlerime açılıverdi.
Ve on iki hançerin bir kerede
Yırttığı ipek gibi sinirli
Hışırtısı kulaklarımda
Kolalanmış eteklerinin.
Işıksız tepeleri ağaçların
Yollar boyunca kocaman kocaman
Ve ufuk köpeklerin ufku
Irmaktan ötelere havlıyordu.
Ne varsa üstünde atlayıp geçtik
Böğürtlenler, dikenler, karaçalılar.
Saçındaki topuzun yere yatınca
Yumuşak toprakta açtığı çukur,
Ben boyunbağımı attığım zaman
Çözüşü onun da düğmelerini,
Sıra silahlı kemerime gelince
Sıyrılışı giysilerinden art arda,
Sümbüllerin mi, kurbağaların mı
Olamaz hiçbirinin böyle bir teni,
Ne de billurun ayışığında
Sunabildiği var bu ışıltıyı
Kalçaları altımda kaçışıyordu
Hani ürkmüş balıklar gibi
Bir yanı tutuşmuş, ateş çemberi
Bir yanı buza kesmiş, sepserin,
O gece dörtnala gördüm kendimi
Sedeften, küçük bir taya binmişim
Gördüm, ne dizgin ne de üzengi
At koşturuşlarımın en güzelini.
Neler anlattı sevişirken
Ama söyleyemem erkeğim ben
Hem böyle ağzı sıkı görünmemi
Aydınlık akıl da istiyor zaten.
Öpüşlere, toz toprağa bulanmış
Uzaklaştık kıyının ordan
Süsenler silahlarını ayarlıyordu
Gecenin esintilerine karşı.
Dürüst bir çingene olarak
Üstüme düşeni yaptım ben de
Koca bir dikiş sepetini
Armağan ettim ayrılırken,
Ama kuşkusuz sürekli bir aşkı
Aklımın ucuna bile getirmemiştim,
Çünkü hâlâ, evli değilim, diyordu
Kocasına bunu, bunu yapıp da
Yürüdüğümüzde ırmağa doğru.
Federico García Lorca - (Çingene Baladları, 1928)
Çeviri: Cemal Süreya
Lella, France, 1949, by Édouard Boubat |